1 januari 2020 en ik kon mensen geen gelukkig nieuwjaar wensen. Waarom? Geen idee. Ik wenste iedereen vooral veel vertrouwen in hun eigen veerkracht toe.
Definitie van veerkracht: het vermogen van systemen (of onderdelen daarvan) om zodanig te reageren op veranderende omstandigheden of verstoringen dat essentiële kenmerken hersteld worden.
Mensen praten over geluk en over zingeving, over verdriet en machteloosheid, over alle kanten van het leven. Bij mij rees de vraag wat het verschil is tussen mensen die ongeveer hetzelfde meemaken en daar toch compleet verschillend mee omgaan. Hoe de een van een bepaalde gebeurtenis totaal van de kaart raakt en de ander natuurlijk wel ontdaan is, maar vrij snel weer terug veert daarvan. Veerkracht.
Hoe meer ik veerkracht in mezelf ontdek en het al dan niet toepassen van veerkracht in anderen observeer, hoe interessanter het wordt. Het toepassen van veerkracht, of misschien nog wel beter gezegd, het vertrouwen op veerkracht, lijkt namelijk los te staan van de intensiteit van de ervaring. Het is niet zo dat de heftigheid van de gebeurtenis altijd in verhouding staat tot de toegepaste veerkracht. De een raakt van het kleinste ding totaal van slag en de ander kan iets heel heftigs meemaken en daar, op een gezonde manier, prima van terugveren.
Ik heb zelf ervaren dat vertrouwen krijgen in de eigen veerkracht te oefenen is. Met kleine stapjes en veel reflectie wordt dat stukje bij beetje groter. Het heeft mijn leven enorm verrijkt. Het maakt me gelukkiger. Niet omdat ik nooit meer tegenspoed ervaar, maar omdat ik steeds dieper voel dat ik van tegenslag weer terugkom. Weer het omarmen van de tijdelijkheid van dingen.
Om me heen zie ik steeds duidelijker het verschil tussen zij die een (groeiend) vertrouwen hebben in eigen veerkracht en zij die elke tegenslag omarmen om het nog dieper in de put glijden te rechtvaardigen. ‘Zie mij eens steeds zieliger zijn!’. Met het groeien van het vertrouwen in mijn eigen veerkracht groeit ook de afstand tussen mij en die groep mensen. Ik kan het niet meer, om steeds maar dat zielig te aaien en iemand verder en verder de put in te zien glijden. Onmacht aan mijn zijde? Ongetwijfeld! Mijn tekortkoming? Wellicht. Ik noem het zelfzorg. Niet meer trekken aan mensen die liever achterom dan vooruit kijken. Ieder mens zijn eigen richting.
Veerkracht heeft nog een prachtig aspect. Namelijk opvoeding. Het is onnavolgbaar prachtig om kinderen aan de hand te nemen en ze stukje bij beetje vertrouwen te laten ervaren in hun eigen veerkracht. Sterker nog, ik denk steeds vaker dat het andersom is. Kinderen zijn van nature veerkrachtig en het wordt ze afgeleerd. Door ruimte te geven aan de natuurlijke veerkracht van kinderen, open te staan voor de spiegels die je daarin van je kinderen krijgt en samen hardop die dingen uit durft te spreken, komt er een totaal nieuwe dynamiek.
Als ouders lijken we soms terecht te zijn gekomen in een wereld waarin we onze koters voor alles willen behoeden. Er mag geen haat, onrecht, geweld meer zijn in de wereld. Hoe prachtig zou de wereld zijn als iedereen zijn eigen pad kon lopen in vertrouwen weer op kunnen staan, zelfs als iemand anders je laat struikelen? Of jij iemand anders zou laten struikelen. Als het niet meer nodig is om altijd te scannen op de lengte van andermans tenen, omdat je weet dat als je er per ongeluk op gaat staan, die ander over de veerkracht beschikt daarna weer verder te gaan. Genoeg stof tot nadenken.
Ik wens iedereen enorm veel vertrouwen in de eigen veerkracht.